Ellyne Bierman (rechts) van Reflower wisselt een boeket kunstbloemen om bij haar klant Marilyn Heil. ‘Over een paar maanden staat deze bos weer bij iemand anders.’BEELD EVA PLEVIER
Kunstbloemen hebben hun oubollige imago van zich afgeschud en maken een opmars. Vanwege hun duurzaamheid, maar ook omdat de nepperds van nu steeds natuurlijker ogen. En voor wie niet steeds tegen hetzelfde boeket aan wil kijken, is er zelfs een rijdende bloemenbieb.
‘Reflower, de duurzame bloemenbieb’ staat er in zwarte letters op de blauwe bakfiets van Ellyne Bierman-Hagen (46). “De winterboeketten van amaryllis, eucalyptus en bessen wisselen we om voor gele mimosa en tulpen,” zegt Bierman, terwijl ze een kunstboeket uit de bak haalt voor haar klant Marilyn Heil, eigenaar van Café Schinkelhaven.
Bierman is de drijvende kracht achter deze rijdende uitleendienst voor kunstbloemen, die ze begin 2020 oprichtte. Ze raakte geïnspireerd na haar huwelijksfeest, waar aan het einde van de dag een bloemenboog van verse bloemen werd weggegooid. Zonde, vond ze. “Waarom gebruiken we die bloemen slechts voor een korte periode?”
Ze bedacht een oplossing: bij Reflower kunnen klanten kunstboeketten ‘lenen’, legt ze uit. “Mensen kunnen een abonnement kiezen op basis van hun voorkeuren en de seizoenen. Klanten kiezen zelf een vaas uit met daarin een boeket dat ze kunnen omwisselen zo vaak ze willen.”
Uitstoot CO2
Inmiddels heeft Reflower zo’n 400 abonnementen in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. Afhankelijk van het formaat van het boeket, variëren de prijzen tussen de 20 en 45 euro per maand, inclusief een vaas. Het wisselen van een boeket kost vijftien euro extra. De bloemen komen per boot uit India en China. Maar hoe duurzaam is dit? Volgens Bierman hebben verse bloemen en kunstbloemen een onderling vergelijkbare CO2-uitstoot, maar profiteren kunstbloemen ervan dat deze uitstoot eenmalig is.
Milieu Centraal rekende uit wat de klimaatbelasting is van verschillende verse bloemen uit Nederland en van ingevlogen rozen uit Afrika. Wat blijkt: tien stuks kleine ingevlogen rozen stoot al gauw 1,5 kilo CO2 uit – wat op hetzelfde neerkomt als de uitstoot van één hamburger van 100 gram.
“Het delen van kunstbloemen is duurzamer dan ze individueel kopen en weggooien,” zegt ze. Het draagt ook bij aan de circulaire economie: “We werken met een circulair systeem. Dat betekent dat de bloemen die nu bij iemand in huis of op kantoor staan, na reiniging en reparatie over een paar maanden weer bij iemand anders staan.”
Dat kunstbloemen niet langer belanden in vergeten hoeken van stoffige zolders, heeft volgens Bierman onder andere te maken met praktische en duurzaamheidsoverwegingen van mensen. “Naast dat er altijd iets moois en nieuws op tafel staat, hoef je ook nooit een oude bos weg te gooien.”
Net echt
Tatiana van Lier, al drieënhalf jaar klant van Reflower, heeft het alternatief voor verse bloemen omarmd. “Ik houd van bloemen in huis, maar het treurige besef dat verse boeketten snel doodgaan en weggegooid moeten worden, deed me overstappen naar kunstbloemen.”
Afgezien van de praktische kant en duurzaamheidsoverwegingen, speelt de verbeterde kwaliteit van kunstbloemen een belangrijke rol bij de populariteit ervan. “Tegenwoordig zijn kunstbloemen zo realistisch dat ze nauwelijks te onderscheiden zijn van verse bloemen,” aldus Bierman.
Anneke Snijders (62), algemeen directeur van Silk-ka, leverancier van kunstbloemen voor onder andere Reflower, bevestigt dit. “Kunstbloemen worden niet langer gezien als goedkope imitaties. Dit komt doordat de textuur en kleur sterk zijn verbeterd. Mensen stappen hierdoor sneller over en zijn bereid er ook meer voor te betalen.”
Hoewel er volgens Snijders geen cijfers zijn van de groeiende populariteit van kunstbloemen, ziet ze wel dat kunstbloemen in de afgelopen jaren meer zijn geaccepteerd. “Daarnaast spreekt het gebruiksgemak mensen aan.”
Bierman ziet dit ook terug in de vraag naar kunstbloemen. Zo nemen meer bedrijven, zorginstellingen en horecagelegenheden een abonnement bij Reflower. “Voor deze partijen zijn kunstbloemen een goedkoper en praktischer alternatief,” aldus Bierman.
Marilyn Heil (54) van Café Schinkelhaven, ziet vooral de praktische voordelen van kunstbloemen. “Het is duurzaam en ze vragen geen dagelijks onderhoud.” En niet alleen dat, zegt ze, hygiëne speelt ook een rol. “Terwijl mensen genieten van hun maaltijd is het niet prettig als er een boeket met troebel bloemenwater op tafel staat. Voor je het weet staan er bloemen op tafel waarvoor mensen allergisch zijn, of trekken de bloemen fruitvliegjes aan.”
Eenmalige investering
Bij Sans L’eau, het antiekcentrum op de Elandsgracht, verkoopt eigenaar Alexandra Ahling (62) al jaren kunstbloemen. Ook zij ziet de vraag naar kunstbloemen stijgen. “Mensen kijken steeds kritischer naar verse bloemen en kiezen daardoor sneller voor kunstbloemen.”
Maar aan een natuurgetrouwe kunstbloem hangt ook een prijskaartje. Zo variëren de prijzen bij haar voor één bloem vaak tussen de 15 en 20 euro. “Voor dertig euro heb je een vers boeket, terwijl je daar bij kunstbloemen drie takken voor krijgt,” aldus Ahling. Al zijn er natuurlijk altijd goedkopere opties verkrijgbaar bij ketens als Action, Xenos en Ikea.
De kosten voor een volwaardige bos weelderige kunstbloemen kunnen dus aardig oplopen. Bierman legt uit dat je dit anders moet benaderen: “Een eenmalige investering in hoogwaardige kunstbloemen is op de lange termijn goedkoper dan het regelmatig kopen van verse bloemen.” Ahling beaamt dit. “Ze gaan veel langer mee en dat realiseren steeds meer mensen zich.”
Geen geur
Ondanks de voordelen zijn er traditionele bloemisten die terughoudend zijn over de trend. Rinus (66), mede-eigenaar van Rinus bloemenkiosk op de Oostenburgergracht, is een van hen. “Verse bloemen hebben het voordeel van geur – zodra je thuiskomt, is een bos rozen op de eettafel het eerste wat je ruikt. Dat kan een kunstbloem nooit evenaren.”
Hoewel Rinus niet van plan is om in de toekomst kunstbloemen te verkopen, begrijpt hij wel dat mensen er vaker voor kiezen. “Echte bloemen verwelken sneller en belanden vaak al na een week in de prullenbak. Het blijft de vraag waar de kunstbloemen vandaan komen en hoe ze worden geproduceerd, maar kunstbloemen zijn duurzamer dan verse bloemen.”
Naast de CO2-uitstoot tellen ook andere milieuaspecten mee, vertelt Bierman. Ze geeft het voorbeeld van de vele Nederlandse kwekers die naar Afrika zijn verhuisd om rozenkwekerijen te beginnen. In die regio zijn arbeids-, energie- en waterkosten, evenals grondprijzen, aanzienlijk lager, en het klimaat is gunstiger dan in Nederland. Hier kunnen kwekers het hele jaar, tegen lagere kosten, bloemen telen.
“Het probleem is dat ze daar pesticiden gebruiken die al jaren verboden zijn in de EU,” zegt ze. “Bovendien gebruikt de sierteelt aanzienlijke hoeveelheden water, wat problematisch is in landen zoals Ethiopië en Kenia, waar een groot watertekort heerst. Het vervuilde restwater wordt geloosd in meren en rivieren en bedreigt daarmee ook nog eens de visstand.”
Een blij gevoel
Toch staan bij traditionele bloemenwinkels nog dagelijks mensen op de stoep. Volgens Snijbrands blijft een verse bos bloemen ideaal voor speciale gelegenheden of om cadeau te geven.
Ook Juliën Amatkarijo (31) uit Amsterdam, koopt het liefst nog verse bloemen. “Een bos echte bloemen brengt altijd leven en vrolijkheid in huis. Met kunstbloemen zit je langere tijd vast aan dezelfde bos, terwijl je verse bloemen makkelijker wisselt per seizoen.”
Hoogleraar en omgevingspsycholoog Agnes van den Berg (56) ziet ook andere voordelen van een verse bos. Van den Berg onderzoekt al jaren de invloed van natuurlijke omgevingen en de psychologische effecten van natuur, en legt uit dat er op de langere termijn wel een verschil is tussen de beleving met echte bloemen en planten ten opzichte van kunstbloemen en -planten. “Er ontstaat een band met je levende bloem of plant. Uit talloze onderzoeken is gebleken dat dit een positief effect heeft op onze psyche.”
Hoewel de kunstbloem niet op kan tegen de band die je hebt met verse bloemen, benadrukt Van den Berg dat ze wel vergelijkbare positieve effecten kunnen hebben op onze stemming. “Het kijken naar kunstbloemen kan herinneringen oproepen aan eerdere ervaringen met verse bloemen. Deze herinnering projecteren we vervolgens op de kunstbloemen. Dit geeft een gelijkwaardig blij gevoel als bij verse bloemen.”
Tips van Ellyne Bierman-Hagen bij het kiezen voor kunstbloemen
1. Ga voor een vaas die niet doorzichtig is, dan zie je de namaakstelen minder.
2. Knip de stelen af als ze te lang zijn; zo houdt je het boeket beter bij elkaar dan wanneer je ze omvouwt.
3. Stop onder in de vaas oase, zodat de stelen goed op hun plek blijven.
4. Als je geld wilt besparen, begin dan met een klein, simpel basisboeket en wissel af met losse kunstbloemen per seizoen.
5. Wil je liever toch echte bloemen? Mix kunstbloemen met echte bloemen, dan hoef je een minder groot vers boeket te kopen.