Kunstbloemen smakeloos? ‘Je ziet het verschil bijna niet meer’
door Pien van Engen, 2 januari 2024
Kunstbloemen, lange tijd synoniem aan ‘ouderwets’, of ‘kitsch’, winnen terrein. ‘Het besef is pas net ingedaald dat het eigenlijk best vreemd is om twee keer per maand verse bloemen te kopen en die vervolgens weer weg te gooien.’
Kunstbloemen winnen aan populariteit, merken ze bij Pompon Forever Flowers.
In het kort
De markt voor kunstbloemen groeit, nu het ouderwetse en goedkope imago is afgeschud.
Volgens ondernemers is dat dankzij de toegenomen kwaliteit van de zijden bloemen.
Zowel zakelijke als particuliere klanten zien het als een duurzaam alternatief voor een verse bos: de sierteeltindustrie is namelijk een grote uitstoter van CO₂.
Op de zaterdag voor de jaarwisseling is het hoofden tellen op de Amsterdamse Noordermarkt. Mensen haasten zich om oliebollen, appelflappen en andere lekkernijen te scoren. Bij de bloemenkraam is het dringen voor een amaryllis om cadeau te doen, of voor wat bloemen voor de feestelijk gedekte tafel.
Ook in een bloemenwinkel even verderop is het een komen en gaan. In de etalage lonkt een groot stuk met witte Japanse bloesem en magnoliatakken. Wie over de drempel stapt, merkt echter snel dat het niet dampig aanvoelt in de zaak. Plus: de aardse geur ontbreekt. Bij Pompon Forever Flowers verkopen ze namelijk kunstbloemen.
Door de wol geverfde klanten merken soms op dat geknakte of verkleurde bladeren ontbreken, maar de meesten stappen nietsvermoedend de winkel in, vertelt eigenaar Monique Krouwels (57). Na jaren trouwe klant te zijn geweest bij de naastgelegen verse bloemenwinkel Pompon, kwam ze op het idee om het assortiment uit te breiden met kunstbloemen. Samen openden zij een nieuw filiaal.
‘Bij de start vierenhalf jaar geleden had ik niet gedacht dat mensen zijden bloemen zo snel zouden accepteren’, zegt Krouwels. Belangrijkste oorzaak volgens haar is dat kunstbloemen steeds mooier en subtieler zijn. En praktisch: ‘Geen gedoe met vieze vazen en goed voor de portemonnee.’
Vooral jonge klanten zijn enthousiast als ze horen dat de bloemen van zijde zijn, merkt zij. ‘Ze zoeken een duurzaam alternatief voor elke twee weken een nieuwe verse bos. Het stoffige en kitscherige imago van kunstbloemen – dat zij herinneren van hun oma - is er echt af.’
Miljardenindustrie
De drukte rond de feestdagen laat het nog eens extra zien: Nederland is een bloemenland. In de sierteelt gaan jaarlijks miljarden om. De tuinbouwsector vertegenwoordigde in 2022 in totaal een waarde van ruim €12,2 mrd, becijferde het Centraal Bureau voor de Statistiek. Daarvan is zeker de helft sierteelt. Bloemen zijn bovendien een belangrijk Nederlands exportproduct: volgens de laatste gegevens ging er voor €4,6 mrd de grens over.
Naast een miljardenindustrie is de sierteelt ook een grote vervuiler. Bloemen worden op vollegrond verbouwd, maar ook in kassen. De sector is daardoor een grootverbruiker van gas en elektriciteit, wat de oorlog in Oekraïne nog eens extra duidelijk maakte, en lijdt flink onder de hogere energiekosten, waarschuwen tuinders.
Volgens de Energiemonitor van de Nederlandse Glastuinbouw stootte de sector in 2022 4,9 megaton CO₂ uit. Dat is ongeveer vergelijkbaar met de uitstoot van industriecomplex Chemelot in Zuid-Limburg of chemiereus Dow in Terneuzen.
Milieu Centraal rekende eerder uit hoeveel CO₂-uitstoot verschillende soorten veroorzaken. Zo belast een bosje hortensia’s of orchideeën het milieu meer dan een tiental lelies of tulpen, blijkt uit de bloemenkalender van deze organisatie.
Cijfers over de klimaatimpact van kunstboeketten heeft Milieu Centraal niet. Wel zegt een woordvoerder dat het aannemelijk is dat nepbloemen een duurzamere keus zijn. ‘Bij echte bloemen moet je met veel meer milieuaspecten rekening houden, zoals kunstmestgebruik, waterverbruik, transport, chemische bestrijdingsmiddelen en energieverbruik. Kunstvarianten zijn toch een langetermijnaanschaf, dan is de som snel gemaakt.’
Volgens verkopers is het slim om de bloemen in een dichte vaas te zetten. ‘Dan valt het niet op dat er geen water inzit.’
‘Het besef is pas net ingedaald dat het eigenlijk best vreemd is om twee keer per maand verse bloemen te kopen en die vervolgens weer weg te gooien’, zegt Krouwels. ‘Net als bij kerstbomen zijn mensen daar veel meer mee bezig dan vroeger.’
Pompon Forever Flowers heeft naast particulieren ook een groeiend portfolio aan zakelijke klanten. Zo levert het bedrijf onder meer aan het Rijksmuseum, grote kantoren op de Amsterdamse Zuidas en rederijen. ‘Het coronavirus heeft ook een rol gespeeld. Veel bedrijven hebben bloemabonnementen, maar het was natuurlijk zonde als er niemand op kantoor kwam. Met nepbloemen is dat probleem snel opgelost, want die kunnen jaren blijven staan’, legt Krouwels uit.
Forse groei
Ook de leveranciers profiteren van de groeiende populariteit. ‘Nep had altijd een slecht imago, maar het is steeds meer geaccepteerd als pronkstuk of aankleding’, zegt directeur Patrick Oude Groeniger (57) van groothandel Silk-ka in Hengelo. Het bedrijf biedt 3500 soorten aan, die in Nederland worden ontwikkeld en in China gemaakt.
Oude Groeniger, zoon van een bloemist, zit al 36 jaar in het vak. De laatste jaren zag hij de omzet steevast met 20% groeien. ‘De bloemen worden steeds mooier, niet alleen voor het oog, maar ook de touch. En het prijsverschil met echt wordt steeds kleiner, dus de drempel om een keer een paar honderd euro te investeren in een goede namaak, is steeds lager.’
Toch blijft het voor veel mensen een flinke uitgave om in een keer te doen. En wordt het niet saai, altijd dezelfde bos? Ellyne Bierman (46) bedacht daar een oplossing voor. Sinds vier jaar runt ze ‘bloemenbieb’ Reflower in Amsterdam. Voor een vast bedrag per maand kunnen mensen een vaas met kunstbloemen huren en op zijn tijd inwisselen.
Bierman levert ook bloemen voor huwelijken, evenementen en tentoonstellingen. De ontwikkeling gaat haar niet snel genoeg. ‘Ik had gedacht dat Nederlanders een circulaire economie sneller zouden omarmen. Het is een luxeproduct, maar het doet geen pijn om voor blijvende bloemen te kiezen.’ Ze hoopt dat het gebruik van kunstbloemen uiteindelijk de norm wordt.
Oude Groeniger van groothandel Silk-ka ziet dat anders. ‘De twee kunnen goed naast elkaar bestaan.’ Krouwels van Pompon Forever Flowers sluit zich daarbij aan. ‘Een geliefde geef je misschien liever een bos echte rozen. Maar als je een kantoorpand, vakantiehuis of hal wilt decoreren, zijn kunstbloemen veel makkelijker en duurzamer.’
Efficiëntere ledlampen
Royal FloraHolland, een kwekerscoöperatie met zo’n 3500 leden, zegt vooralsnog geen echte concurrentie te voelen van kunstbloemen. ‘De aantallen die we verkopen, zijn zo groot dat de verkoop van kunstbloemen daar tot op heden bij in het niet valt’, zegt een woordvoerder. Bovendien is het echt een ander product, met een deels overlappende functionaliteit. Maar andere cadeautjes zijn ook concurrenten.’ De kwekersorganisatie zegt dat de sector zich bewust is van de noodzaak om te verduurzamen. Volgens de woordvoerder hebben de gestegen energieprijzen de vergroening versneld, bijvoorbeeld door de switch naar efficiëntere ledlampen in kassen en extra energieschermen. ‘En als mensen bewust prioriteit geven aan milieuaspecten kun je daar op verschillende manieren invulling aan geven. Er zijn ook biologisch geteelde bloemen.’
Lees het volledige artikel: https://fd.nl/bedrijfsleven/1501773/kunstbloemen-smakeloos-je-ziet-het-verschil-bijna-niet-meer