NRC: Echte bloemen vergaan, een plastic boeket blijft bestaan

NRC: Echte bloemen vergaan, een plastic boeket blijft bestaan

Plukvrij Is een boeket van bloemen van plastic beter voor het klimaat dan geplukte bloemen? Als je ze maar lang genoeg gebruikt. 
 

 

Blauwe korenbloemen, natuurlijk hangende tulpen en rode kersenbloesem waarvan sommige knopjes nog moeten uitkomen. De werkplaats van Reflower, op een industrieterrein in Amsterdam, is een bloemenzee in het klein. Maar de typische walmende geur van bloeiende bloemen ontbreekt. De kleine bloesemknoppen zijn gemaakt van plastic en de bloemblaadjes van nylon. Metaaldraden houden het geheel bij elkaar.

Reflower is een ‘duurzame bloemenbibliotheek’. Ze bieden maandelijkse abonnementen aan voor boeketten die zijn samengesteld uit kunstbloemen. Of, hoe oprichter Ellyne Bierman (44) het liever zelf noemt, blijvende bloemen. Als mensen zijn uitgekeken op hun boeket komt Reflower langs met de bakfiets en kunnen ze een nieuwe uitkiezen. Inclusief bijpassende, hergebruikte design-vaas (zo’n 350 euro per stuk). Het opgehaalde boeket zal doorschuiven naar een nieuw huis. Volgens Bierman moeten kunstbloemen af van hun stoffige imago omdat ze een duurzaam alternatief bieden voor verse bloemen.

Een supermarktboeket kan het klimaat aardig belasten. Zeker als bloemen niet uit de vollegrond komen maar worden ingevlogen uit verre landen of gekweekt in verwarmde Nederlandse kassen. In 2019 berekende Milieu Centraal de klimaatimpact voor negentien bloemsoorten en ontwikkelde de Hollandse Bloemenkalender. De Nederlandse tulp is het hele jaar door een duurzame keuze. Als ze in het seizoen zijn, scoren de Nederlandse zonnebloem, gladiool en lelie goed. Grote rozen, orchideeën en gerbera’s scoren slecht. Per boeket kan de CO2-uitstoot oplopen tot meer dan 4 kilo. Dat is vergelijkbaar met 200 gram rundvlees of een autorit van 20 kilometer.

Het blijkt moeilijk om harde uitspraken te doen over de milieubelasting van bloemen. Het verbruik van bestrijdingsmiddelen en water is niet meegenomen in de berekening van de kalender omdat relevante informatie ontbreekt. Pesticide Action Network liet in februari een steekproef van twaalf boeketten onderzoeken op bestrijdingsmiddelen. Bij rozen – die vooral uit Kenia worden geïmporteerd – werden zeventien verschillende gifstoffen gevonden. Een derde van de aangetroffen bestrijdingsmiddelen in de steekproef is verboden in de Europese Unie, vanwege gezondheids- of milieuoverwegingen. Daarnaast zijn supermarkten en bloemisten niet verplicht om het land van herkomst te vermelden (iets wat bij groente en fruit wel moet) en zijn duurzame keurmerken niet verplicht.

Reflower koopt kunstbloemen bij Nederlandse groothandelaren in, die ze importeren uit China. De bloemenbieb heeft ook de uitstoot van een van hun boeketten laten narekenen. Studenten technische bedrijfskunde van de Hogeschool Utrecht kwamen uit op 1,97 kilogram CO2-uitstoot. Bierman: „Maar dat is eenmalig. Daarna gaat een bos Reflower-bloemen nog tien jaar mee.”

Kunstbloemen voor het klimaat

Bierman pakt een pioenroos uit een boeket: „Deze is al twee jaar verhuurd geweest en heeft al bij tien verschillende mensen thuis gestaan. Nog steeds ziet het er prachtig uit.” In 2020 begon Bierman haar bloemenbibliotheek om kunstbloemen van hoge kwaliteit toegankelijk te maken. De kosten kunnen namelijk snel oplopen: gemiddeld zo’n 12 euro per steel, met uitschieters van 40 euro. Het abonnement van Reflower kost 20 euro per maand, een wissel van boeket kost een extra 15 euro. Inmiddels heeft Reflower driehonderd klanten, zowel zakelijk als particulier, en staan ongeveer evenveel mensen op de wachtlijst.

Toch heeft het iets tegenstrijdigs: een natuurlijk product vervangen door iets kunstmatigs, om het klimaat te helpen. Dat snapt Bierman, maar, zegt ze, vooral wegwerpplastic vormt een probleem. „Plastic is ook een fantastisch product, juist omdat het eeuwig meegaat.”

Consumenten kunnen nog met een gerust hart een bloemetje kopen, zegt Leo Marcelis, hoogleraar Tuinbouw aan Wageningen Universiteit. Tenminste, uit de Nederlandse kas. „Sinds twintig, dertig jaar is het energieverbruik al fors verlaagd. Er komt steeds meer technologie om de teelt te optimaliseren.” Marcelis noemt onder andere betere isolatie en slimmere LED-verlichting. „De sector is op weg om klimaatneutraal te worden.”

Uiteindelijk komt het neer op waar de consument waarde aan hecht: een bloem die bloeit, geurt en langzaam vergaat biedt immers een andere ervaring dan een kunststof boeket. Bierman hoopt dat Reflower een „waardig alternatief” biedt voor een bosje bloemen van de supermarkt of de bloemist waarvan de afkomst onbekend is.

Terug naar blog